سبک فرزندپروری مستبد و سختگیرانه ؛ ویژگیهای والدین و کودکان

آرش قنواتی

0 282 3 دقیقه خوانده شد

والدین در رابطه با پرورش، تعلیم و تربیت فرزندان خود معمولا از چهار سبک مستبدانه، آسان گیر، بی تفاوت و مقتدرانه استفاده می کنند.

این چهار سبک بر اساس میزان توجه و پاسخ دهی والدین به نیازهای کودک خود و انتظارات و توقعاتی که از کودک خود دارند تعریف و مشخص می شود.

در هر کدام از این شیوه ها، والدین خصوصیات رفتاری و عاطفی ویژگی های دارند و از طرفی نیز ویژگی های روانشناختی، عاطفی و رفتاری خاصی در کودک خود بوجود می آورند.

در زیر نگاهی می اندازیم به ویژگی های والدین و کودکان در سبک مستبدانه :

ویژگی های والدین (توجه و پاسخ دهی پایین – توقع، کنترل و نظارات بالا )

1-سرد و خشک

والدین معمولا احساسات مثبت خود را کنترل می کنند و بروز نمی دهند و بطور کلیشه ای و قالبی با فرزند خود رابطه برقرار می کنند

2-متوقع

توقع بسیار زاید دارند و انتظار دارند که همه زندگی کودک بر اساس میل و نظر آنها انجام پذیرد

3- کنترل کننده

سعی می کنند کنترل کاملی بر همه جنبه های کودک خود داشته باشند

4- سرزنش کننده

در مقابل اشتباهات کوچک و بزرگ کودک بسیار سرزنش کننده هستند

5- تنبیه کننده

برای نافرمانی یا اشتباهات کودک مجازات در نظر می گیرند و کودک را به شکل کلامی یا بدنی تنبیه می کنند

6- طرد کننده

برخی آنها در مقابل درخواست های کودک رفتارهای طرد کنند و کنار زننده دارند

7- اعمال قوانین سخت

قوانین انها خیلی سخت است و در وضع قوانین نیازها و توانمندی های کودک در نظر گرفته نمی شود

8- اجبار و زور

برای انچه که باید انجام شود کودک را تحت اجبار و فشار می گذارند

9- بی توجه به نیازهای کودک

بیش از آنکه به نیازهای کودک توجه کنند بر نیازهای خود متمرکز هستند

10- محدود کننده

به کودک فضای خیلی زیادی برای تجربه کردن و آموختن چیزهای جدید و متفاوت را نمی دهند

11- عدم توضیح جهت خواسته ها و رفتارهای خود

خود را ملزم به آوردن دلیل و توجیه برای درخواست ها و رفتارهای خود در مقابل کودک نمی بینند

12- دستور دهنده

مدام در حال دستور دادن و امر کردن هستند

13- فرمانده

خود را فرمانده می دانند و همه هم باید اطاعت کنند و دستورات را اجرا کنند

14- نیازمند احترام شدید

برای آنها موضوع احترام از درجه اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و در جایی که احترام آنها حفظ نشود می توانند واکنش های شدید نشان دهند.

ویژگی های کودکان

1- مضطرب و ترسو

برخی از کودکان این گونه والدین، اضطرابی همیشگی را با خود به همراه دارند و ممکن است در برخی جنبه های زندگی خود، با ترمز روانی زندگی کنند

2-خشمگین و عصیان گر

خشمی پنهان دارند که انفجارهای گه گداری را نیز با خود به همراه دارد. در عین حال ممکن است در دوران نوجوانی دست به عصیانگری بزند و بطور مثال مدرسه رو رها کند.

3- پرخاشگر

کودکانی که الگوی رفتاری پرخاشگری را برای حل و فصل مسائل فردی، اجتماعی و ارتباطی خود بر می گزینند.

4-وسواسی

در برخی از کودکان اضطراب زیاد آنها می تواند به رفتارها و الگوهای وسواسی تبدیل شود

5- بدبین و بی اعتماد

به دلیل وجود والدین غیر قابل اعتماد و واکنشی، کودک نیز از دریچه بدبینی، شک و بی اعتمادی به دنیای اطراف خود نگاه می کند.

6- نارضایتی

به دلیل انکار و همینطور سرکوب بیش از اندازه نیازهای اولیه کودک، نوعی از نارضایتی همیشگی می تواند دامن کودک را بگیرد

7- خجالتی و کمرو

به دلیل تجربه تحقیر، سرزنش و انتقاد زیاد، کودک خجالتی می شود و انزوا گزینی اختیار می کند

8- مشکل در ارتباط با همسالان

کودک به دلیل خجالتی و کمرو بودن، پرخاشگری، وسواس و اضطراب بالا، با همسالان خود دچار مشکل می شود.